Een gezond cholesterolgehalte van je bloed is belangrijk voor je hart en bloedvaten. Een hoog cholesterolgehalte vergroot de kans op hart- en vaatziekten. De beste manier om je cholesterolgehalte in balans te houden is een combinatie van eenvoudige veranderingen. Ontdek hier wat helpt om je cholesterol te verlagen.
Wat is cholesterol?
Cholesterol is een vetachtige stof en is belangrijk voor het lichaam. Je lichaam maakt het zelf aan in de lever en gebruikt het om cellen, hormonen en gal te maken. Daarnaast neemt je lichaam cholesterol op uit voeding. Een hoog cholesterol is geen ziekte, maar vergroot wel het risico op hart- en vaatziekten. Wanneer je cholesterol wordt gemeten wordt er gekeken naar drie verschillende soorten cholesterol. Dit zijn LDL cholesterol, HDL cholesterol en triglyceriden.
LDL cholesterol
De veroorzaker van de gezondheidsrisico’s bij een te hoog cholesterol is de LDL cholesterol. Deze soort cholesterol zorgt namelijk voor een grotere kans op vernauwing van de slagaders. De deeltjes van de LDL cholesterol hopen zich dan op in de bloedvaten. Dit zorgt er vervolgens voor dat organen te weinig zuurstof krijgen. Deze verdikking kan ook scheuren, waardoor er een bloedprop ontstaat. Dit kan dan de toevoer van het bloed geheel afsluiten, waardoor er geen bloed meer naar een bepaald onderdeel van het lichaam stroomt. Hierdoor zal dit onderdeel van het lichaam afsterven.
HDL cholesterol
Naast slechte cholesterolsoorten zijn er ook goede cholesterolsoorten, zoals de HDL cholesterol. Deze soort beschermt je juist tegen hart- en vaatziekten. Deze soort cholesterol spoort namelijk op of er een teveel aan cholesterol is en stuurt deze weer naar de lever. De lever breekt dit teveel dan af.
Triglyceriden
Bij een cholesterolmeting wordt er ook gekeken naar het aantal triglyceriden. Dit zijn de vetten die zich vooral in ons voedsel bevinden. Zodra je eet gaan de waardes hiervan omhoog, maar doordat het lichaam ze gebruikt als energie worden ze weer afgebroken. Wanneer je te veel van deze vetten eet kan er hetzelfde effect ontstaan als bij LDL cholesterol. Toch is deze soort minder slecht, omdat ze voor minder verdikking van de aders zorgen dan LDL.
Oorzaken van een hoog cholesterolgehalte
In de ideale situatie maakt de lever precies genoeg cholesterol aan. Maar soms raakt het systeem uit balans, waardoor er te veel cholesterol wordt aangemaakt. Dit kan verschillende oorzaken hebben:
- Verzadigd vet en transvet is ongunstig voor het cholesterolgehalte. Het is daarom belangrijk om deze zo veel mogelijk te vervangen door goede, onverzadigde vetten.
- Een andere oorzaak is overgewicht. Bij overgewicht veranderen de stofwisselingsprocessen in het lichaam. Vooral bij veel buikvet neemt het cholesterolgehalte toe.
- In sommige families komt het vaker voor. Een te hoge cholesterol op een jonge leeftijd kan wijzen op erfelijke aanleg. In zo’n situatie is een gezond eetpatroon belangrijk, maar zijn soms ook medicijnen nodig.
- Bij mensen met diabetes (suikerziekte) kan de aanmaak van insuline uit balans zijn. Dit kan leiden tot ongunstige cholesterolwaarden. Vooral bij mensen met diabetes type 1 kan een goede behandeling gunstige effecten hebben op het cholesterolgehalte.
- Een langzaam werkende schildklier kan een hoger cholesterolgehalte veroorzaken.
Waarom je cholesterol verlagen?
Een te hoge cholesterol vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat de cholesterol niet te hoog is. Als deze wel te hoog is dien je de cholesterol te verlagen. Er zijn gelukkig een aantal manieren hoe je dit zelf kunt doen. Op deze manier zal je een gezonder lichaam hebben en is de kans op ziektes kleiner.
Wanneer je cholesterol verlagen?
Bij het meten van de cholesterol wordt er onderscheid tussen drie cholesterolwaarden. De HDL-cholesterol is een goede cholesterol en de LDL-cholesterol is een slechte cholesterol. Daarnaast wordt er ook gekeken naar triglyceriden. De cholesterol is te hoog wanneer de totale cholesterolwaarde hoger is dan 5 mmol/l of wanneer het LDL-gehalte hoger is dan 3 mmol/l. Wanneer bij een meting deze waardes naar boven komen is het dus belangrijk om aan de slag te gaan om je cholesterol te verlagen.
Wat doen bij een te hoge cholesterol?
Een verhoogd cholesterol is geen ziekte en geeft geen klachten. Een langdurig hoog cholesterolgehalte kan problemen veroorzaken, zoals hart- en vaatziekten. Via de huisarts krijg je een verwijzing om bloed te laten prikken. Na het prikken krijg je binnen enkele dagen de uitslag. Bij een te hoge cholesterol bespreek je in overleg met de huisarts een behandelplan.
Wat helpt om je cholesterol te verlagen?
Een langdurig hoog cholesterolgehalte verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. In dit geval geldt: hoe lager, hoe beter. Een gezonde leefstijl is vaak de geschikte behandeling. Niet aan iedereen worden medicijnen voorgeschreven. De arts kijkt hiervoor naar verschillende risicofactoren waaronder je leeftijd, of je al hart- of vaatziekte hebt, diabetes en een hoge bloeddruk.
- Gezond eten – door gezond te eten kun je je cholesterol verlagen.
- Probeer verzadigde vetten zoveel mogelijk te vervangen door goede, onverzadigde vetten. Vervang bijvoorbeeld boter door margarine, matig met vette vlees en vis en kies voor magere zuivelproducten.
- Gebruik weinig zout bij het koken en eet producten waaraan minder zout is toegevoegd.
- Eet gevarieerd met veel groenten, fruit en voedingsvezels. Het wordt aangeraden om dagelijks 30 tot 40 gram vezels te eten. Dit stimuleert de spijsvertering en kan het cholesterolgehalte verlagen. Denk hierbij aan volkorenproducten en fruit.
- In koffiebonen zit een cholesterolverhogende stof ‘cafestol’. Dit stofje komt in je ongefilterde kopje koffie terecht. Een papieren filter houdt cafestol tegen. Drink hiervan ook niet meer dan 2-3 kopjes per dag.
- Gezond gewicht: als je te zwaar bent kan afvallen helpen. Overgewicht en met name een grote buikomvang verhogen je cholesterolgehalte en bloeddruk. Met onze BMI meter kan je eenvoudig berekenen of je een gezond gewicht hebt.
- Voldoende beweging: genoeg bewegen vermindert de kans op hart- en vaatziekten. Het advies is om minimaal 2,5 uur per week te bewegen.
- Niet roken: niet roken en stoppen met roken is goed voor de algemene gezondheid en vermindert het risico op hart- en vaatziekten.
Cholesterol verlagend dieet
In een cholesterol verlagend dieet is het van belang om het aantal verzadigde vetten te verminderen. Deze verzadigde vetten kan je vervangen door onverzadigde vetten, welke een stuk gezonder zijn voor het lichaam en dus ook voor je cholesterol. Tijdens dit dieet moet je gevarieerd eten. Je eet gezonde voedingsmiddelen, zoals groente, fruit en voedingsvezels. Ook dien je de hoeveelheid zout in het eten te verminderen. Je kunt de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum gebruiken als basis van je dieet. Voedingsmiddelen die bijdragen aan het verlagen van je cholesterol zijn volkorenproducten, noten en peulvruchten. Het is belangrijk om vlees maar met mate te eten en gebruik te maken van magere zuivelproducten. Deze bevatten namelijk minder vetten. Ongefilterde koffie bevat een stofje die de LDL cholesterol verhoogt en dien je dus te vermijden. Zodra je dit cholesterol verlagend dieet volgt zal de cholesterol verlagen. Als dit niet lukt is het verstandig om samen met een diëtist een eetschema te maken.
Cholesterol verlagen en afvallen
Om je cholesterol te verlagen dien je gezonder te eten. Dit kan gelijk ook bijdragen aan gewichtsverlies. Het is dan wel belangrijk om minder calorieën te eten dan voorheen. Gezonde producten zullen je helpen bij het creëren van een gezondere levensstijl. Je kunt het dus heel goed combineren om je cholesterol te verlagen en tegelijkertijd af te vallen.
Heb jij wel eens een te hoog cholesterol gehad of heb jij dit nu? Vertel ons in de comments wat jij hebt gedaan of wilt gaan doen om je cholesterol te verlagen. Zo kunnen we elkaar helpen!
Geef een reactie